Project: loden waterleidingen opsporen

Kunnen speurhonden loden waterleiding opsporen?

In juni werd mij door een waterbedrijf de volgende vraag gesteld: " Kunnen speurhonden loden waterleiding opsporen? ". De reden daarvan is dat er nog veel waterleidingen in de grond zitten die nog van lood zijn gemaakt. Zoals bekend is lood schadelijk voor mensen, vooral zuigelingen en kleine kinderen. Om de leidingen op te sporen, vaak is niet meer bekend welk soort er in de grond ligt, moet alles worden uitgegraven. Een kostbaar proces, wat veel overlast voor de omgeving geeft. Door een hond in te zetten zou je veel sneller en met minder overlast kunnen aangeven waar de loden leidingen in de grond zitten.

Onderzoek via internet en literatuur gaf hierover niets aan. Vragen bij anderen experts ook niet. Hoogstens waren decennia geleden honden ingezet bij het opsporen van mineralen, onder andere goud in de bodem. Om te kijken of de hond geur kon herkennen is een geurtest uitgevoerd. Hierbij waren verschillende emmers met deksel met geperforeerde gaten in een halve cirkel uit gezet. Hond en geleider wisten niet waar het stuk loden leiding in was gestopt. Dit wordt single blind genoemd. Bij de eerste twee ronden langs de emmers gaf de hond een duidelijke gedragsverandering.

Voorstel voor de kosten van opleiding ingediend en de training kon beginnen. Er werd begonnen dat de hond een verwijzing ( duidelijk beeld van herkenning van de geur) gaf en dat werd beloond. Dit werd gedaan met loden leidingen die uit de grond kwamen en de hoeveelheid lood werd geleidelijk aan verkleind. Lood is van zichzelf vrij zwaar dus een klein stukje is al een behoorlijke massa. Het probleem is ook dat lood geen organische stof is en dus ook geen vluchtige stoffen laat verdampen die de geur vormen die de hond kan ruiken. Doordat loden leiding al tientallen jaren in de grond zit heeft dit wel invloed gehad op zijn omgeving en die geur is waarneembaar voor de hond. Maar omdat er heel veel verschillende soorten grond zijn moet de hond dit leren onderscheiden van iets waar wel een geen lood in zit. Daarnaast moet de hond leren dat koperen leidingen niet mogen worden aangegeven. De diepte waar de leidingen liggen is ongeveer 80 cm tot 1 meter. De hond een zoekpatroon aanleren waarbij deze de neus aan de grond houd zodat je een 100% dekking van het zoekgebied krijgt doordat er weinig geur van het lood afkomt..

De hond, Shanna, kruising Hollandse herder teef van vier jaar had reeds ervaring in het zoekwerk. Naast reddingshond was getraind op de unieke geur van een rubberen voorwerp. Deze werd gebruikt om het zoekwerk aan te leren en de verwijzing.

Helaas heeft de waterleidingmaatschappij besloten om een andere methode te gaan gebruiken. 

 

Jan Reuvekamp